Als we de cijfers van het derde kwartaal van 2023 mogen geloven, lijkt de woningmarkt zich langzaam enigszins te herstellen. Met name jongeren tot 35 jaar zorgen voor een toename van het aantal transacties en een verhoging van het gemiddelde leenbedrag.
Het aantal hypotheekaanvragen was in het derde kwartaal van 2023 ongeveer gelijk aan dit aantal in hetzelfde kwartaal vorig jaar. In de eerdere kwartalen van 2023 was er nog sprake van een forse daling ten opzichte van 2022. Kopers brengen gemiddeld daarnaast iets meer eigen geld in en ook het gemiddelde hypotheekbedrag is gestegen (naar € 338.000 in het derde kwartaal, tegenover € 330.000 in het tweede kwartaal). De gemiddelde koopprijs van een woning steeg met € 11.000 naar € 454.500.
Een opvallend verschijnsel is dat steeds meer jonge kopers (tot 35 jaar) hun slag slaan op de woningmarkt. Hoewel het beeld is dat starters zeer moeilijk een woning kunnen vinden, is het aandeel jonge huizenkopers ten opzichte van het derde kwartaal in 2022 gestegen met 6%. Het gaat dan wel vaak om de wat goedkopere woningen, onder de € 300.000. Voor duurdere woningen daalde het aandeel starters dat een woning koopt juist.
Nu het voor veel mensen lastiger wordt om te verhuizen, wordt ook steeds vaker gekozen om de woning te verbouwen of te verduurzamen. In het derde kwartaal van 2023 werden 16.200 hypotheken afgesloten voor een verbouwing. Het leenbedrag steeg naar gemiddeld € 51.500 (+6%).
Vaak wordt met een verbouwing de woning uitgebouwd of wordt er gekozen voor meer luxe. Maar in veel gevallen kiezen woningeigenaren ook voor verduurzaming. En voor de personen met een verduurzamingswens wordt de maximale hypotheek in 2024 uitgebreid. Met name voor de lagere energielabels (E, F en G) is de uitbreiding van de leencapaciteit voor het treffen van energiebesparende voorzieningen fors: deze woningeigenaren mogen € 20.000 meer lenen voor hun verbouwing. Bij de lagere energielabels is de extra leencapaciteit voor verduurzaming iets lager, maar mag je juist meer lenen als je een dergelijke woning aankoopt. Daarnaast bestaan er voor verduurzaming speciale leningen met gunstige voorwaarden, zoals de Energiebespaarlening.
Nu de woningmarkt weer iets lijkt op te leven, doet de vraag zich voor of deze trend zich voortzet. Hoewel niemand een glazen bol heeft, is er een aantal factoren die duiden op een verdere stijging van de woningprijzen. De tekorten van woningen zijn nog altijd enorm – inmiddels gaat het tekort richting de 400.000 – en de rente lijkt een enigszins dalend verloop te kennen. Daarnaast hebben veel werknemers de afgelopen tijd een salarisverhoging gekregen, wat hun leencapaciteit vergroot en dus ook een positief effect heeft op de woningprijzen.