De afgelopen jaren is de woningmarkt vrijwel continu oververhit geweest: huizenprijzen rezen de pan uit en door de extreem lage rente konden consumenten meer én tegen lagere lasten geld lenen. Sinds begin dit jaar is de rente echter behoorlijk gestegen en dat heeft behoorlijk effect op de woningmarkt: de gemiddelde huizenprijzen zijn volgens makelaarsvereniging NVM in het derde kwartaal van 2022 met maar liefst 5,8% gedaald ten opzichte van het tweede kwartaal van 2022. Vergeleken met het derde kwartaal van 2021 is wel nog steeds sprake van een (lichte) stijging van 2%.
Hogere rente leidt tot lagere hypotheek
De daling van de huizenprijzen kan voor een groot deel worden toegeschreven aan de sterk gestegen hypotheekrente; die is bij de meeste geldverstrekkers maar liefst verdrievoudigd sinds het begin van het jaar. Hierdoor kunnen huizenkopers minder aan hypotheek krijgen en stijgen de maandlasten voor een hypotheek behoorlijk. Dit gecombineerd met de onzekere economische omstandigheden maakt dat kopers voorzichtiger worden in het uitbrengen van een bod.
Minder bezichtigingen, minder biedingen
Uit onderzoek van Makelaarsland blijkt dat er steeds minder vaak boven de vraagprijs wordt geboden. Volgens de makelaarsorganisatie werd er in augustus 2022 voor het eerst in ruim twee jaar vaker onder de vraagprijs geboden dan erboven. En dat was eerder dit jaar wel anders, toen circa 75% van de biedingen de vraagprijs oversteeg.
Verkopers krijgen hun woningen steeds minder vaak en minder snel verkocht. Het aantal bezichtigingen neemt snel af (gemiddeld 13,3 bezichtigingen vorig jaar tegenover nu nog geen 10 meer) en de potentiële kopers die een blik komen werpen, zijn dus minder riant in het uitbrengen van een bod. Uiteraard is het aantal bezichtigingen en de hoogte van de biedingen nog wel afhankelijk van het type woning. Ook zijn er regionale verschillen en worden de grote steden vooralsnog iets minder getroffen: in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag wordt nog steeds in bijna 80% van de gevallen boven de vraagprijs geboden.
Verwachtingen
Hoe de huizenprijzen zich de komende maanden en jaren gaan ontwikkelen, is voor niemand te voorspellen. Factoren als de hoogte van de hypotheekrente en de verhouding tussen vraag en aanbod spelen hierbij een belangrijke rol. Het kabinet is van plan om veel nieuwbouwwoningen te bouwen om aan de grote vraag te voldoen, maar door de strenge regels en de stikstofcrisis is het nog maar de vraag in hoeverre deze plannen kunnen worden gerealiseerd.